Lemoatx 2014 hobia (Lemoa, Bizkaia)

KOKAPENA Lemoatx, Lemoa (Bizkaia)
BIKTIMAK 1
IDENTIFIKATUTAKO BIKTIMA-KOPURUA 1
DATA 2014ko urriaren 26a

Hilario Blanco Reguero (1919 Bilbo, Bizkaia -1937 Lemoa, Bizkaia) Gallartako bizilaguna. Gerra Zibilean 28 UGT-13 "Barakaldo/Martinez Aragon" Batailoiko kide zen eta 1937ko ekainaren 3tik 5era Lemoatxen hil zela uste da. Haren gorpuzkiak ustekabean aurkitu zituzten Pardomendin edo Gantzabalen (Lemoa, Bizkaia), 2014ko urriaren 25ean, eta egun bat geroago hobitik atera zituzten.

Euskal Prospekzio Taldeko kide batek 2011n desobiratutako hobitik gertu objektu metaliko bat aurkitu zuen, Euzkadiko Gudarosteko gerriko baten belarria zena, bai eta bi kartutxo-kaxa ere, giza hezurren hondarren ondoan.

Lemoatxen, 1937ko maiatzaren amaieran, Nafarroako 2. Brigadak erasoa hasi zuen hura defendatzen zuen IV. Euskal Brigadaren aurka. Leizea berreskuratzeko kontraerasoak ekainaren 1ean izan ziren. Hurrengo egunetan, VI. Brigada, Jaime Urkijoren agindu pean, leizea hartzen saiatu zen, Rosa Luxemburgo batailoia, Amuategui batailoia, Gatzaren Matxinada, Dragoien batailoia eta Barakaldo batailoia lagun. Nahiz eta 3. egunean Lemoatx hartu zuten, hurrengo egunetan abiazio eta artilleria frankistaren eraso etengabeek ez zieten utzi posizio horri eusten.

2014ko urriaren 26an, hobitik gorpuzkiak atera ziren. Hobia, zehazki, oso azalean zegoen, pinu baten oinean, elkarren gainean jarritako hainbat harrik mugatzen zuten eta terrazak eratzen zituen gune batean. Inprobisatutako lurperatze bat zirudien.

Gorpua ahoz gorako etzanera zegoen, beheko gorputz-adarrak bere eskuinaldera tolestuta. Ezkerreko besoa gorantz tolestuta zuen, eta eskuineko besoa luzatuta, eskua koxalaren gainean. Burua albo baterantz biratuta zeukan, eskuineko erdiaren gainean. Kontserbazio-egoera nahiko ona zen, baina ezegonkorra. Izan ere, toraxaren ingurua oso narriatuta eta berreskuratzeko zail zegoen. Ikuspegi antropologikotik begiratuta, gizonezko heldu gazte bat zen.

Berreskuratutako objektuen kopurua eta aniztasuna nabarmenak izan dira eragiketa honetan. Jantziarekin lotutako elementuak aurkitu ziren, besteak beste Euzko Gudarosteko plaka zeraman gerrikoa, uhalak, bi kartutxo-kaxa aurreko aldean, fusilariaren bereizgarri, granada bat eta oinetakoak. Gainera, abdominalen zuloan hainbat objektu zeuden, beharbada zorroan edo zakuan gordeta egongo zirenak: bizarra kentzeko bi makina, bizarra kentzeko xafla, bi alpargata-zola, luma estilografiko bat eta labana bat. Berreskuratutako objektuen artean nabarmentzekoa da, bere garrantziagatik, ezkerreko eskuan zuen eskumuturrekoa, bertatik eskegita baitzuen 72865 zenbakia zeraman identifikazio-plaka.

1937ko ekainaren 3tik 5era bitartean hil ahal izan zen, Lemoatxen tropa frankisten kontraerasoa gertatu zenean.

Aranzadi taldeko kideek Bilbon dagoen Euskadiko Artxibo Historikoan egin zuten kontsulta, identifikazio-plaka nori zegokion jakiteko. Hala jakin  zuten 72865 zenbakia HILARIO BLANCO REGUEROrekin lotuta zegoela.

Gorpuzkia familiari entregatu zitzaion.